یعقوب لیث صفاری
- یعقوب لیث صفاری
یعقوب لیث صفاری، با نام اصلی رادمان ماهکان (رادمان پسر ماهک) از حاکمان بنام اهل سنت ایران و بنیانگذار دودمان صفاریان در سیستان بود.
تولد و وفات:
یعقوب صفاری در سال ۲۲۵ هجری قمری در روستای قرنین در سیستان چشم به جهان گشود و در سال ۲۶۵ هجری قمری در جندیشاپور درگذشت.
شخصیت یعقوب صفاری:
یعقوب را مردی باخرد و استوار توصیف کردهاند. حسن بن زید علوی که یکی از دشمنانش بود، او را از جهت استقامت و پایداریش سندان لقب داده بود.
این حاکم اهل سنت ایران همچنین مردی با تدبیر بود، و گفتهاند: تمام یارانش از وی چنان فرمانبرداری میکردند که خارج از تصور بود
مراحل به قدرت رسیدن یعقوب صفاری:
یعقوب صفاری در آغاز در خدمت درهم بن نصر بود که با غلبه بر سپاهیان طاهر بر سیستان غلبه یافته بود. درهم پس از شکست مجدد از والی خراسان به خدمت خلیفهی عباسی در آمد و در این زمان بود که کار یعقوب نیز بالا گرفت. او ابتدا به جنگ با خوارج رفته و سیستان را تصرف کرد.
سپس توانست شهرهای هرات و پوشنگ را گرفته و از آن جا رو به کرمان نهاد و گماشته حاکم شیراز در کرمان را گرفت. پس از آن رو به شیراز نهاد و با حاکم فارس جنگید و آنجا را نیز به دست آورد. یعقوب بعد از این واقعه، چند نفر از طرفداران خود را با پیشکشهای گرانبها نزد خلیفه بغداد فرستاد و خود را مطیع خلیفه اعلام کرد.
گسترهی حکمرانی یعقوب صفاری:
یعقوب صفاری در زمان حیاتش توانست بر بخشهای بزرگی از فارس قدیم، شامل کشورهای امروز ایران، افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان و غرب پاکستان حکرانی کند.
توجه یعقوب صفاری به به زبان فارسی :
یعقوب لیث را نخستین شهریار ایرانیِ احیاگر زبان پارسی، پس از فروپاشی شاهنشاهی ساسانیان میدانند
یعقوب و هویت ایرانی:
برخی معتقدند که هویت ایرانی انگیزه اصلی خیزش یعقوب صفاری بوده است با این حال، گروهی دیگر از اندیشمندان با استناد به اینکه بخش بزرگی از سپاه یعقوب را عربها تشکیل میدادند، معتقدند که یعقوب صفاری هیچگونه دشمنی با اسلام نداشته بلکه با سیاستهای خلیفهی وقت مخالف بود.
درگذشت یعقوب لیث صفاری:
یعقوب درسال ۲۶۵ هجری قمری در جندیشاپور در اثر قولنج درگذشت.
مقبره یعقوب لیث اکنون در ۱۰ کیلومتری جنوب شرقی دزفول در روستایی بـه نام اسلام آباد «دزفول» قرار دارد. قدمت مقبره یعقوب لیث صفاری، بـه دوره سلجوقی تا قاجار میرسد.