مسجد اسنق هریس

یکی از بناهای تاریخی اهل سنت و از مساجد ارزشمند شهرستان هریس و استان آذربایجان شرقی است

مسجد اسنق هریس مربوط به دوره ایلخانی است و در شهرستان هریس، روستای اسنق واقع شده است.

این مسجد با رو بنایی سنگی و ستون های بزرگ و تراش خورده و منبر و پنجره‌هایی زیبا و منبت کاری شده نگین زیبایی برای انگشتری روستای تاریخی اسنق می باشد

این مسجد در وسط روستا میان حیاط وسیعی بنا شده است.

مسجد اسنق چهار ستون سنگی استوانهای یکپارچه دارد که در دو ردیف قرار گرفته اند.

این ستون‌ها پایه‌ها و سرستون‌ها‌ی مقرنس خوش طرحی دارند. طرح پایه ها یکنواخت و طرح سرستون‌ها متفاوت است

این مسجد چندین کتیبه در سر در پنجره ها، دیوار شرقی و قسمت های دیگر دارد که نشان می‌دهد بنای اولیه آن ساختمانی پرعظمت داشته است.

نمای بیرونی مسجد دراصل، همه ازسنگ سرخ منقش بوده و شبستان نیز ظاهرا مانند مسجد سنگی ترک میانه پوشش گنبدی داشته که به مرور زمان، گنبد و قسمت مهمی ازدیوارهای شمالی و جنوبی و غربی آن فروریخته و به جای آنها دیوارهای ازسنگ و گل ساخته شده و برای پوشش سقف نیز ازتیرهای چوبی استفاده شده است

اما خوشبختانه قسمت مهم دیوار شرقی مسجد که نمای اصلی آن و متضمن تاریخ بنا و نام بانی و حجار آن است، سالم مانده و می تواند شکوه و زیبایی نخستین بنارا متجلی سازد.

شبستان مسجد به شکل مربع مستطیل و به طول و عرض ۸۰/۸×۳۵/۱۰ مترازشمال به جنوب کشیده شده است

درون مسجد میزی چوبی و منبت کاری شده وجود دارد که هم زمان با بنای مسجد ساخته شده و بخشی از آن شکسته است.

بر روی قطعه‌ای از بازوی آن نام بانی مسجد،صاحب فخرالدین محمد قید شده است. آثار باقی مانده از این منبر نشان می‌دهد که چند هنرمند توانا، وقت زیادی صرف ساختن آن کرده‌اند.

این اثر در تاریخ ۸ دی ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۵۴۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.