قلعه تبر (خورشا)

یکی از بناهای تاریخی اهل سنت و از معروف‌ترین قلعه‌های ایران است.

در ۴۸کیلومتری شرق جهرم بخش کردیان در استان فارس واقع شده است.

این قلعه‌ی تاریخی به علت قرار داشتن در منطقه‌ای کوهستانی و صعب العبور هنوز هم بکر و دست‌نخورده باقی‌مانده است.

قلعه تبر که به قلعه خورشید یا خورشه هم معروف است از جاده اصلی فاصله دارد و به همین دلیل مسیر دسترسی به آن دشوار است و گردشگران کمی از وجود آن باخبر می‌شوند.

تاریخ ساخت این قلعه به دوران خلفای بنی‌امیه باز می‌گردد و بانی اصلی آن خورشید از حاکمان اهل سنت جهرم در زمان خلفای اموی بود.

قلعه تبر یا به تلفظ محلی تُوَر، در تاریخ تأثیرات عمیقی داشته به‌گونه‌آی که نام این قلعه در بسیاری از متون کهن تاریخی و جغرافیایی  ذکر شده است.

بازسازی این بنای تاریخی اهل سنت توسط وزیر مشهور سلجوقیان خواجه نظام الملک صورت گرفت.

در لغت‌نامه‌ی دهخدا قلعه‌ی تبر اینگونه معرفی شده است:  «قلعه‌ای بر پنج فرسنگی جهرم بر کوهی بلند نهاده است و هوایش معتدل مایل به گرمی است».

کوه قلعه تبر از دو قله مجزا در مجاورت هم تشکیل شده که به وسیله یک شکاف یا دره کم‌عرض و پر شیب از هم جدا شده‌اند.کوه تبر، به شکل تک کوهی جدا افتاده خودنمایی می‌کند که چشمه کوچکی از نزدیکی آن جریان دارد.

در حال حاضر از این قلعه، یک برج گچی، چندین غار، پلکان و آب‌انبار مخروبه‌ای به جا مانده است.

این قلعه در زمان ناصرالدین شاه قاجار از سال ۱۲۷۵ تا ۱۲۹۴هجری قمری به محل استقرار یک راهزن تبدیل شده بود.

با وجود اینکه این اثر تاریخی اهل سنت از ظرفیتهای مناسب برای جذب گردشگر برخوردار است اما همچنان بکر باقی مانده است.