عبدالرحمن جامی

نام کامل: نورالدّین عبد الرّحمن بن احمد بن محمد، معروف به جامی و ملقب به خاتم الشعرا (۸۱۸-۸۹۸ هـ ق)

از عارفان و شاعران بلند‌آوازه‌ی اهل سنت ایران در سده نهم هجری

از طرف پدر نسبش به محمد بن حسن شیبانی، فقیه معروف حنفی سده ۲ قمری می‌رسد

پدرش از دشت (حوالی اصفهان) به هرات مهاجرت کرد و عبدالرحمان در ۸۱۷ ه.ق در خرجرد جام متولد و در سال ۸۹۸ ه.ق در هرات وفات یافت.

در مدرسه نظامیه هرات که از مراکز علمی معتبر آن زمان بود، تحصیل نمود و علوم متداول زمان خود را همچون حدیث، تفسیر، فقه، اصول، صرف و نحو، طبیعیات، ریاضیات را به خوبی آموخت.

جامی را میتوانیم از بزرگترین شاعران قرن نهم دانست. بسیاری از تذکره نویسان او را خاتم شعرای پارسی زبان می دانند

عبدالرحمن جامی  مسلمان و اهل سنت بود و این امر از اشعار او کاملا هویداست:

در وصف خلفای راشدین:

وز میان همه نبود حقیق//به خلافت کسی به از صدیق

وز پی او نبود ازان احرار//کس چو فاروق لایق آن کار

بعد فاروق جز به ذی النورین//کار ملت نیافت زینت و زین

بود بعد از همه به علم و وفا//اسدالله خاتم الخلقا

همچنین می‌گوید:

پرده بگشا ز رخ صدیقی//بدران پرده هر زندیقی

دره عدل ز دست عمری//زن به فرق سر هر خیره سری

خوی فشان کن ز حیا عثمانی//ریز بر کشت وفا بارانی

پنجه ور کن اسداللهی را//پوست بر کن دو سه روباهی را

نکوهش رافضیان و دشمنان صحابه:

هر که را رفض خلق شد خلق است//نه خلق بلکه ننگ ما خلق است

چه بتر زان که ابلهی ز عوام//لب گشاید به سب صحب کرام

چه بتر زان که جاهلی ز سفه//گوید اندر حق صحابه تبه

در وصف عدل عمر بن خطاب و عمر بن عبدالعزیز رضی الله عنهم:

چون ثمر دوحه عبدالعزیز//دولت دین شد شرف ملک نیز

قاعده عدل عمر تازه کرد//ملک و خلافت به یک اندازه کرد

آثار عبدالرحمن جامی:

از جامی بیش از چهل اثر و تألیف سودمند و گرانبها به جای مانده است. معروفترین آثار او عبارت از هفت مثنوی به نام “هفت اورنگ” است

از دیگر آثار مشهور او:

• سلسله الذهب
• سلامان و ابسال
• تحفه الاحرار
• سبحه الابرار
• یوسف و زلیخا
• لیلی و مجنون
• خردنامه اسکندری

می‌باشند.