خالد برمکی

خالد بن برمک معروف به خالد برمکی نیای برمکیان حاکم اهل سنت ایران بر فارس، طبرستان و موصل از طرف خلافت عباسی

تولد و وفات:

یحیی بن خالى برمکی در سال ۹۰ قمری در بلخ به دنیا آمد. خالد که به حسن سیرت و سیاست‌مداری شهرت داشت در جمادی الاولی سال ۱۶۵ق. درگذشت.

خاندان خالد برمکی:

به گفته مورخان،  پدر بزرگ خالد پس از فتح بلخ در زمان خلیفه‌ی راشد عثمان رضی الله عنه به مدینه رفت و اسلام را پذیرفت و از سوی عثمان، عبدالله نامیده شد. بر اساس این گزارش‌ها، او در بازگشت به بلخ به دلیل ترک دین اجداد، به دست نیزک طرخان (حاکم ترکستان) به قتل رسید و همسر وی به همراه کودک خردسالش که او هم برمک نام داشت، به کشمیر گریخت و کودک با مراقبت مادر به تحصیل روی آورد. سرانجام بلخیان او را برگردانده و منصب پدرش را به وی بازگرداندند

برمک و حضور در دستگاه حکومتی امویان:

برمک در دوره عبدالملک بن مروان (حکومت: ۶۵-۸۶ق)، و به نقلی هشام بن عبدالملک (حکومت: ۱۰۵-۱۲۵ق.) وارد دمشق شده و در دربار امویان مقرب گشت. برمک با یکی از شاهزادگان چَغانیان (منطقه‌ای در قسمت علیای رود جیحون) ازدواج کرد که حاصل آن سه فرزند به نام‌های خالد، حسن، عمر و دختری مشهور به ام خالد بود. سلیمان دیگر فرزند برمک حاصل ازدواج وی با دختری بخارایی بوده است

جایگاه خالد در حکومت عباسیان:

این فرمانروای اهل سنت ایران با لیاقت و کاردانی‌اش توانست سرپرستی دیوان خراج برای گردآوری مالیات‌ها و دیوان جند برای اثبات انتساب سربازان به لشکر و پرداخت حقوق ایشان را در خلافت عباسیان عهده‌دار شود

با وجود امتناع خالد از پذیرش عنوان وزیر و اعتقاد به بد یمن بودن آن به سبب قتل ابوسلمه خلال، تمام کارهای وزیر را انجام می‌داد، از این رو برخی منابع او را وزیر خوانده‌اند

شرکت خالد در جهاد علیه رومیان:

در  سال ۱۶۳هجری قمری خالد و برادرانش سلیمان و حسن، هارون الرشید را در نبرد با رومیان همراهی کردند

ستایش خالد برمکی توسط امام ذهبی:

امام ذهبی درباره‌ی خالد برمکی می‌نویسد: وی از رجال کم‌نظیر در ریاست و خردمندی و عزم بود و فرزندانش نیز در این امر خلف او شدند.

خدمات اجتماعی خالد برمکی:

خالد در اداره‌ و نظم بخشیدن به امور مردم در مناطقی که زیر نظر او بود مشهور شد. او بسیار با تدبیر و عادلانه عمل می‌کرد چنانکه از اهل موصل نقل شده که درباره‌ی وی گفته‌اند: هیچ امیری با هیبت‌تر از خالد بر ما حاکم نشد با وجود آنکه خالد بر ما سخت نمی‌گرفت اما هیبتش در دل‌هایمان بود».

ساخت بناهای فراوانی در بغداد به وی نسبت داده شده است چنانکه طراحی و ساخت شهر منصوره در طبرستان نیز را از خدمات وی دانسته‌اند.