ابوالطَیّب طاهر بن عبدالله بن طاهر

چهارمین امیر طاهری و از حکمرانان اهل سنت ایران است که پس از وفات پدر، به فرمان واثق، خلیفه عباسی، در سال ۲۳۰ هجری حکومت خراسان بزرگ و مناطق شرقی فلات ایران را بر عهده گرفت و تا پایان عمر این منصب را برعهده داشت.

لقب او طاهر دوم بود.

طاهر بن عبدالله پیش از حکومت:

طاهر بن عبدالله در زمان حیات پدر، در مقایسه با برادرانش کفایت بیشتری در امور حکومتی و هدایت سپاهیان از خود نشان داد.

وی پیش از قدرت‌گیری، از سوی پدرش عبدالله، مسئولیت جنگ در منطقه غور را بر عهده گرفت و لیاقت خود را در این مأموریت به تصویر کشید، چنان‌که «شهرهایی را فتح کرد که پیش از او کسی پای بدانجا ننهاده بود».

واپسین مسئولیت وی پیش از وفات پدر نیز، حکومت طبرستان بود که به مدت یک سال و سه ماه به طول انجامید. طاهر با اطلاع از مرگ پدر، به سرعت به نیشابور رفت و واثق، خلیفهٔ عباسی، حکومت خراسان را به همراه تمامی مناصبی که در اختیار عبدالله در عراق بود، در سال ۲۳۰ ه‍.ق به وی واگذار کرد

روابط طاهر با خلفای هم عصرش:

طاهر بن عبدالله دارای روابط نیکویی با خلفای هم‌عصر خویش از جمله متوکل، منتصر و مستعین بود و خود را مولی امیرالمؤمنین می‌خواند

ویژگی‌های اخلاقی و حکومتی طاهر بن عبدالله:

وی فردی عادل، عاقل، حساس و با کفایت در امر حکومت بود که به خواسته‌های مردم توجه نشان می‌داد و از فساد اخلاقی رایج در میان امیران به دور بود.

علم‌دوستی و توجه به دانشمندان و ادیبان:

این حاکم اهل سنت فردی علم‌دوست بود و به شعرا و عالمان اهمیت می‌داد و سعی در آشنایی فرزندانش با علوم زمان داشت.

در عصر حکمرانی وی، شاعران زیادی در دربارش حاضر بودند که مورد لطف وی قرار داشتند و وی بر آنان سخت نمی‌گرفت.

فروتنی و پرهیزکاری طاهر بن عبدالله:

روایت است روزی که او را «رشید» خواندند عصبانی شد و گفته: «این نام بر کسی نهند، که خدای عزوجل او را سزاوار آن کرده‌باشد.»

روزی شاعری نام مادر وی که «عزیزه» بوده را بیان می‌کند و طاهر خطاب به وی می‌گوید که نام مادرش را حتی کنیزانش هم نمی‌دانستند با این حال او را توبیخ نکرده و بخشید.

ستایش یعقوبی از حکومت طاهر:

یعقوبی این چنین وضعیت حکومت طاهر بن عبدالله را توصیف می‌کند: «طاهر به طریقی درست بر خراسان حاکم راند و در زمان وی همه امور رو به راه بود.»

اهمیت به خواسته‌های مردم:

این فرمانروای بزرگ اهل سنت همواره تلاش می‌کرد نیاز مردمی که تحت حکومتش بودند را بر آورده سازد روزی مردم بخارا از وی درخواست کردند آن‌ها را در جهت ساخت دیوار شهر برای جلوگیری از حملهٔ راهزنان یاری کند و طاهر این چنین دستور داد تا دیواری بسیار نیکو و استوار برایشان بنا شود و برای آن برج‌ها و دروازه‌ها بسازند و این بنا در سال ۲۳۵ هجری به پایان رسید.

وفات طاهر بن عبدالله:

طاهر بن عبدالله سرانجام در سال ۲۴۸ ه‍.ق / ۸۶۲ م در دوران خلافت مستعین فوت کرد